در طول یک دهه بسیاری از مردم در سراسر دنیا به بازار ارزهای دیجیتال ورود کرده‌اند. این مسئله در کنار مزایای بسیار زیادی که به همراه داشته است، موجب بروز برخی از چالش‌های جدی در این بازار نیز شده است. از جمله مهم‌ترین چالش‌هایی که در این مسیر برای تریدرها به وجود آمده است، کلاهبرداری‌های نسبتاً پرتعدادی است که دامن بسیاری از سرمایه‌گذاران این بازار را در طول این سال‌ها گرفته است. شت کوین ها یکی از اقسام کلاهبرداری‌هایی به شمار می‌روند که در این بازار همواره مطرح بوده است.
شت کوین (shitcoin) چیست و چگونه می‌توان آن را تشخیص داد؟ آیا شت کوین ارز دیجیتال مشخص و معینی است؟ چه ویژگی‌هایی می‌توان برای شت کوین ها برشمرد؟ آیا امکان کسب سود از شت کوین وجود دارد؟ این‌ها سؤالات مهمی است که باید در بحث شت کوین ها به طور مفصل به آن پرداخته شود. خوانند مقاله در انتها قادر خواهد بود تا به تصویر روشنی از این سکه‌ها در بازار ارز دیجیتال به دست بیاورد.
همین ابتدای کار باید یک نکته مهم مطرح شود؛ فارغ از این که شت کوین چیز خوبی است یا بد، در مقام مصداق نمی‌توان با قاطعیت درباره شت کوین بودن یک رمزارز اظهارنظر کرد. این مسئله کاملاً برداشت شخصی تریدرها است و با توجه به نشانه‌هایی که برای شت کوین ها تعریف می‌شود، در این زمینه تصمیم‌گیری به عهده فرد معامله‌گر است.
شت کوین چیست؟
شت کوین اصطلاحی است که در بازار رمزارزها به یک ارز دیجیتال که آینده روشنی نمی‌توان برای آن متصور بود، گفته می‌شود. این دسته از ارزهای دیجیتال فاقد هدف‌گذاری معتبر و برنامه مشخصی برای آینده هستند؛ بنابراین به احتمال بسیار زیاد در آینده (دور یا نزدیک) به کلی از صحنه بازار محو می‌شوند و خسارات سنگینی را روی دست صاحبان خود باقی می‌گذارند. نشانه‌های زیادی برای تشخیص شت کوین بودن یک ارز دیجیتال وجود دارد. شاید اصلی‌ترین نکته‌ای که بتوان در این زمینه مطرح نمود، عدم وجود حسن نیت در رفتار توسعه‌دهندگان یک رمزارز است.
وقتی صحبت از بی‌هدف بودن شت کوین می‌شود، منظور چیست؟ وایت پیپر یک سند بازاریابی است که در ابتدای عرضه یک رمزارز در اختیار عموم قرار می‌گیرد. در وایت پیپر چند نکته اساسی مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد. نخست آن که رمزارز معرفی شده چه مشکلی را در نظام مالی و اقتصادی دنیا شناسایی کرده است و به دنبال رفع آن است. مسئله بعدی اهداف و برنامه‌هایی است که در آینده برای ارز دیجیتال در نظر گرفته شده است. انتشار وایت پیپر دلیلی بر شت کوین نبودن یک رمزارز نیست؛ اما عدم انتشار وایت پیپر برای یک ارز دیجیتال نشانه‌ای آشکار از شت کوین بودن یک رمزارز به شمار می‌رود.
تعریف دیکشنری اینوستوپدیا از شت کوین
اینوستوپدیا یکی از سایت‌های مرجع و مهم در زمینه بازارهای مالی و به خصوص بازار رمزارزها به شمار می‌رود. در این مرجع شت کوین به صورت زیر تعریف شده است:
یک اصطلاح انزجاری است که برای توصیف آلت کوینی استفاده می‌شود که بی‌ارزش شده است. ممکن است ارزش شت کوین نابود شود و گرایش‌ها نسبت به آن در آینده افت شدیدی پیدا کند؛ زیرا خود آلت کوین با حسن نیت ایجاد نشده است یا قیمت آن بر اساس حدس و گمان بوده است.
در برخی تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی، عبارتی تحت عنوان شت کوین آینده دار مطرح می‌شود. با مشاهده تعریف فوق می‌توان فهمید که شاید تنها چیزی که نمی‌توان برای شت کوین ها متصور بود، آینده است. اما ویژگی‌های شت کوین (shitcoin) چیست و چگونه می‌توان در خصوص شت کوین بودن یک رمزارز تصمیم‌گیری نمود؟
ویژگی‌های شت کوین (shitcoin) چیست؟
شاید با مطالعه مطالب بالا این نگرانی و دغدغه در ذهن خواننده ایجاد شود که چگونه باید شت کوین ها را تشخیص داد. تاکنون چندین شاخص مهم و اساسی برای شناسایی این دسته از ارزهای دیجیتال مطرح شده است. اما همان‌طور که در ابتدا اشاره کردیم در مقام عمل، تعیین مصداق برای این ویژگی‌ها با قاطعیت ۱۰۰ درصدی امکان‌پذیر نیست و اختلاف نظرهای زیادی در این خصوص وجود دارد. اما شناخت خصوصیاتی که در ادامه مورد بررسی قرار می‌گیرد، در تصمیم‌گیری نهایی راهگشا است. مهم‌ترین ویژگی‌های مطرح شده در این خصوص عبارت است از:
افزایش قیمت شدید در کوتاه‌مدت و بدون پشتوانه
نوسانات قیمتی شدید به عنوان یکی از خصوصیات مهم بازار ارزهای دیجیتال شناخته می‌شود. نباید در تصمیم‌گیری برای خرید یک رمزارز از این نکته مهم غافل شد. همان طور که هر افت قیمت شدیدی در بازار نشان‌دهنده بی‌ارزش بودن یک رمزارز نیست، افزایش قیمت شدید نیز دلیل متقنی بر ارزشمند بودن یک ارز دیجیتال به شمار نمی‌رود. بسیاری از سرمایه‌گذاران در روندهای صعودی ارزهای دیجیتال اقدام به خرید آنها می‌کنند. این در حالی است که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان متخصص بازار، این تصمیم یک اشتباه راهبردی است.
در بازار ارزهای دیجیتال در طول بیش از یک دهه اخیر بارها این اتفاق رخ داده است که یک رمزارز در یک بازه زمانی کوتاه با رشد قیمت سرسام‌آوری همراه می‌شود. هم‌زمان با این رشد قیمتی شدید، موجی از تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی برای این رمزارز به راه می‌افتد. به یکباره توجهات بسیار زیادی متوجه آن ارز دیجیتال می‌شود و سیلی از تریدرها برای خرید آن سرازیر می‌شوند. اما در واقع همه این اقدامات یک دام برای گرفتار کردن جمعی از سرمایه‌گذاران بوده و ظرف مدت کوتاهی همه چیز به یکباره فرومی‌پاشد؛ بنابراین هیچ‌گاه افزایش قیمت بی‌رویه یک ارز دیجیتال را به تنهایی به عنوان یک سیگنال مثبت برای خرید آن تلقی نکنید.
آغاز به کار یک رمزارز بدون وایت پیپر
در بالا نیز اشاره شد که وایت پیپر به عنوان یک سند بازاریابی، از اهمیت بالایی در ترسیم اهداف و برنامه‌های رمزارزها برخوردار است. به نوعی می‌توان وایت پیپر را شناسنامه یک ارز دیجیتال تلقی کرد و این نشان دهنده آن است که اگر ارز دیجیتالی در بازار بدون وایت پیپر عرضه شود، فاقد هویت خواهد بود. وایت پیپر سندی است که با مطالعه آن می‌توان تا حدودی به قضاوت در خصوص برنامه‌های توسعه‌دهندگان یک ارز دیجیتال پی برد. در طول سال‌های گذشته اغلب شت کوین هایی که به پایان راه رسیده‌اند، فاقد وایت پیپر بودند.
توسعه‌دهندگان یک ارز دیجیتال با انتشار وایت پیپر مستند و مستدل، به فعالان بازار پیام حسن نیت خود را منتقل می‌کنند. البته هر وایت پیپری هم نباید به تنهایی مرجع تصمیم‌گیری برای خرید یک ارز دیجیتال قرار بگیرد. یک نکته مهم در خصوص وایت پیپر وجود دارد که در ادامه به آن اشاره می‌شود.
آیا رمزارز به دنبال حل یک مشکل واقعی و اساسی است؟
شت کوین ارز دیجیتال است که به دنبال حل یک مشکل اساسی و ریشه‌ای در مبادلات مالی و اقتصادی باشد. اما متأسفانه این مسئله به وفور مشاهده می‌شود که بسیاری از ارزهای دیجیتال جدید، با ایجاد مشکلات واهی و بی‌اهمیت در صدد آن بر می‌آیند که با رمزارز جدید به حل آنها بپردازند. در این روش با بکارگیری ابزارهای تبلیغاتی پر سر و صدا خبر از ارائه راه‌حل‌های بی‌نظیر برای چالش‌ها داده می‌شود؛ اما در حقیقت این‌طور نیست.
به عنوان مثال بیت کوین یک شاخص و استاندارد مناسب در این راستا به شمار می‌رود. در وایت پیپر بیت کوین مسائل ریشه‌ای و اساسی مطرح شده است. مسئله حذف واسطه سوم در مبادلات مالی بود که در نوع خود یک انقلاب در بحث تجارت الکترونیک به شمار می‌رود. اما واقعیت این است که بسیاری از ارزهای دیجیتال در زمینه ارائه راه‌حل‌های مناسب برای چالش‌های گوناگون چندان موفق نبوده‌اند.
شفافیت حلقه مفقوده شت کوین ها
یکی از ویژگی‌های جدی که در خصوص شت کوین ها می‌توان اشاره نمود، مسئله شفافیت است. عدم شفافیت در ارائه اطلاعات هویتی توسعه‌دهندگان یک رمزارز به عنوان یک نشانه منفی برای آن به شمار می‌رود. همچنین در طول مدت فعالیت این دسته از رمزارزها، در بیشتر مواقع فعالان بازار از آنچه در خصوص آنها به وقوع می‌پیوندد، بی‌اطلاع هستند. به طور کلی توصیه می‌شود که از سرمایه‌گذاری در رمزارزهایی که شفافیت را در ساختار و فعالیت‌های خود در نظر نمی‌گیرند، خودداری شود.
به عنوان مثال بسیاری از شت کوین ها دارای کد منبع بسته هستند. در حالی که بسیاری از رمزارزهای سرشناس مانند بیت کوین دارای کد منبع باز هستند و تمام سرمایه‌گذاران فعال در بازار به آن دسترسی دارند. استفاده از شبکه بلاکچین خصوصی می‌تواند شاهدی بر این قضیه باشد که توسعه‌دهندگان با حسن نیت رفتار نمی‌کنند.
تبلیغات سنگین در شبکه‌های اجتماعی
کلاهبرداران همواره از بستر شبکه‌های اجتماعی برای رسیدن به مقاصد شوم خود بهره می‌برند. واقعیت این است که بازارهای مالی جای تحلیل بنیادی و تکنیکال است و با رصد اخبار باید در خصوص خرید و فروش در این بازارها تصمیم‌گیری نمود. رصد آنچه در فضای مجازی به وقوع می‌پیوندد و تصمیم‌گیری بر مبنای تبلیغات اشتباه فاحشی است که در بسیاری از مواقع با خسارات جدی همراه می‌شود.
بارها مشاهده شده است که از محبوبیت سلبریتی‌ها به عنوان ابزاری برای سوءاستفاده از طرف‌داران آنها استفاده می‌شود. به هیچ عنوان نباید اسیر این جریانات برای تصمیم‌گیری در خصوص سرمایه‌گذاری در یک رمزارز قرار گرفت. باید حتماً از منابع تخصصی معتبر برای جمع‌آوری اطلاعات لازم برای ارزهای دیجیتال استفاده شود.
چگونه شت کوین بخریم؟
ممکن است این سؤال برای برخی از تریدرها مطرح شود که آیا می‌توان با خرید شت کوین ها به سود دست پیدا کرد؟ اگر این‌طور است، استراتژی مناسب برای خرید شت کوین (shitcoin) چیست؟
ابتدا باید به این نکته توجه داشته باشید که بسیاری از صرافی‌های مشهور و معتبر از پشتیبانی شت کوین ها سر باز می‌زنند؛ بنابراین رمزارزهایی که مجموعه ویژگی‌های ذکر شده در بالا را دارند، معمولاً در تعداد محدودی صرافی عرضه می‌شوند.
اما در پاسخ به این سؤال که چطور شت کوین بخریم، باید اشاره کرد که به هیچ عنوان نباید به دید سرمایه‌گذاری طولانی‌مدت اقدام به خرید این دسته از ارزهای دیجیتال نمود. در ادامه به برخی از مهم‌ترین نکاتی که رعایت آنها در خرید شت کوین ضروری است، اشاره می‌شود:
- خرید شت کوین تنها به تریدرهایی پیشنهاد می‌شود که سابقه، تجربه و تخصص کافی فعالیت در بازار رمزارزها را دارند.
- تنها بخش کوچکی از سرمایه باید برای خرید این دسته از رمزارزها صرف شود.
- طمع کردن در خرید شت کوین می‌تواند منجر به از دست دادن تمام سرمایه تریدرها شود.
- همواره باید اهداف سود کوتاه‌مدت را در خرید این دسته از رمزارزها در نظر گرفت و به محض تحقق این اهداف اقدام به فروش آنها نمود.
واقعیت این است که رشد قیمت چند هزار درصدی که شت کوین ظرف مدت زمان کوتاهی تجربه می‌کنند، بسیاری از تریدرها را درگیر خود می‌کند؛ اما باز هم باید تأکید کنیم که تنها در صورتی که تجربه و تخصص کافی داشته باشید، خرید شت کوین منطقی است.
چند نمونه از شت کوین ها
در این قسمت به برخی از رمزارزهایی که بسیاری از ویژگی‌های ذکر شده برای شت کوین را دارا هستند، اشاره می‌شود.
دوج کوین
دوج کوین یک ارز دیجیتال است که با هدف بازی و سرگرمی در سال ۲۰۱۳ ابداع شدند. حتی بعد از مدتی مخترعان این ارز دیجیتال اعلام کردند که دیگر مدیریت آن را رها کرده‌اند؛ اما دوج کوین و بلاکچین آن همچنین به فعالیت خود ادامه می‌دهند.
هیچ‌گونه هدف و برنامه‌ای برای این رمزارز طراحی و تعیین نشده است ولی در طول کمتر از یک دهه ۹۰۰ درصد رشد قیمت را تجربه کرده است. به نظر نمی‌رسد این روند دوام چندانی داشته باشد.
ارز شیبا
ارز شیبا یک شوخی تلخ با بازار ارزهای دیجیتال به شمار می‌رود. برخلاف دوج کوین که حداقل بلاکچین اختصاصی خود را دارد، ارز شیبا حتی یک شبکه بلاکچین نیز ندارد. بهتر است بگوییم ارز شیبا اصلاً یک رمزارز نیست؛ بلکه یک توکن است که بر بستر بلاکچین اتریوم فعالیت می‌کند. هیچ‌گونه وایت پیپری هم برای این ارز دیجیتال در دسترس نیست.
اما در سال‌های اخیر روند صعودی سنگینی را طی کرده است. مشکلات ساختاری پیرامون ارز شیبا منجر شده است که برخی از صرافی‌های معتبر حاضر به پشتیبانی از آن نباشند.
کلام پایانی
در این مقاله به طور مفصل بررسی شد که شت کوین (shitcoin) چیست و چه ویژگی‌هایی دارد. تشخیص این که یک رمزارز، شت کوین است یا خیر، بر عهده خود سرمایه‌گذاران بازار است. با نگاهی به نظرات کارشناسان بازار در خصوص مصادیق شت کوین ها می‌توان به خوبی به اختلاف نظرهایی که در این زمینه وجود دارد پی برد.
به هر ترتیب با وجود آنکه بیش از ۱۳ سال از شروع به کار بازار ارزهای دیجیتال می‌گذرد، اما در مقایسه با سایر بازارهای مالی رایج در دنیا هنوز یک کودک نوپا به شمار می‌رود. در آینده قطعا شاهد تحولات گسترده‌ای در این بازار خواهیم بود. کسب دانش تخصصی به عنوان کلید و رمز موفقیت در این بازار به شمار می‌رود و باید مسئله آموزش را در هر سطحی که هستیم، جدی تلقی کنیم.
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.